dinsdag 23 augustus 2011

De sociale kant van The Borg

The Borg uit Star Trek. Een fanatiek stel cyborgs waarmee het slecht kersen eten is. Ze streven naar perfectie en doen dat door alles en iedereen om zich heen te assimileren*, zodat ze er zelf beter van worden. Over het assimilatieproces wordt niet gesproken of onderhandeld, met uitzondering van de verbaal geuite ontmoediging dat verzet zinloos is.

Ergens begrijp ik dat stelletje halve robots wel. Niet wat het assimileren betreft hoor; dat vind ik sociaal totaal onacceptabel. Maar ze hebben nog iets anders bedacht**, namelijk de hive mind, ofwel het collectieve bewustzijn. Als één van de blikken vrienden iets denkt, dan weten de anderen het ook. Zeer effectief bij bijvoorbeeld ontmoetingen met vijanden, om snel informatie over de eerdere ontmoetingen te krijgen. En omdat The Borg een stelletje fantasieloze zombies is, gaan we ervan uit dat de hive mind puur en alleen voor die effectiviteit wordt gebruikt: "nuttig" dus. En wij mensen kunnen daar iets van leren.

Want wij hebben ook een hive mind en die heet Twitter.com. En ja, er zijn wel meer sites die je zo zou kunnen noemen en nee, niet iedereen is erop aangesloten. Details, details. Het gaat erom dat we "onze" hive mind totaal anders gebruiken. We hangen er de hele dag rond om te zien wat anderen denken, vinden en doen, we uiten onze intelligente reacties daarop, onder het motto "kijk mij eens communiceren" en, het allerbelangrijkste: we egotrippen in 140 tekens keer op keer door de onmetelijke leegte van ons brein.

De hive mind van The Borg is natuurlijk intenser dan Twitter (of Google+ :-) ). The Borg hebben*** meteen de beschikking over alle gedachten, terwijl wij afhankelijk zijn van een telefoon of tablet. Contact houden gaat bij hen dus veel beter. En dat moet ook wel. Want het zou toch lastig zijn als ze op onze manier moesten communiceren. Dan zou Borg 3 of 12 from Cube 128897 (of hoe heten ze eigenlijk) bijvoorbeeld het volgende bericht lezen van z'n "broer":

4of12Cube128897
Under attack: heavy phasers. Request help. #urgent
2 hours ago

Inderdaad niet zo efficiënt. Meteen z'n laatste tweet. Kortom: de hive mind is noodzakelijk voor ze.

En deze manier van communiceren werkt alleen bij robots. Want er is echt niemand die zou willen dat zijn gedachten over het meisje dat langsloopt in een kort zomerjurkje meteen door een hele groep mensen "gehoord" worden. Dat zou nog veel erger zijn dan de huidige timeline van Twitter... Bovendien hebben wij zoiets ook niet nodig. We zijn tenslotte geen agressieve, moordlustige en asociale robots.

Dus eigenlijk is de verdeling zo gek nog niet: een collecief bewustzijn om efficiënt te zijn en te overleven voor The Borg en Twitter voor ons, om de tijd te verdoen en sociaal proberen te zijn.

En toch... toch zie ik ook iets menselijks in The Borg. Het delen van gedachten is natuurlijk een manier om informatie te verkrijgen en om in contact te blijven. Maar er is ook iets anders. Volgens mij geeft zo'n collectief bewustzijn ook een gevoel van geborgenheid. Leuk hè, geBorgenheid. Ik bedoel dat het prettig is om de gedachten van "vrienden" te horen. Niet van iedereen die je kent, maar van één of twee specifieke individuen die je belangrijk vindt. Daar kun je dan de hele dag door een beetje mee communiceren. Als je in een dipje zit, dan wordt dat meteen opgepikt (dus je hoeft het niet eerst in te tikken en dan twee uur te wachten) en kun je rekenen op een paar opbeurende gedachten (want daar heb je vrienden voor). En jouw blijdschap of enthousiasme over iets wordt direct gehoord en maakt iemand anders blij, of nieuwsgierig. En dat merk je dan ook weer.

Je voelt je dus nooit alleen en bent ook nog eens heel sociaal bezig met zo'n collectief bewustzijn! Ja, ik zie er wel iets in. Als er maar instellingen zijn om het collectieve naar je hand te zetten.

En ik denk dat The Borg hun efficiëntie eraan danken, maar dat ze het stiekem ook fijn vinden om het gezoem van alle anderen te horen. Vooral als ze beschoten worden met zware fasers...

-----
* Lees: "te voorzien van voldoende elektronica om ze in hun gemeenschap op te nemen"
** "Bedacht" in de meta-zin van het woord, want - voor de duidelijkheid - het gaat hier om televisie-series en films
*** Onder "hebben" dan graag een onterecht groen kriebellijntje